Tạo giá trị thực cho sinh viên và xã hội

Trước xu hướng mới của nền kinh tế toàn cầu, cũng như nhiều lĩnh vực khác, giáo dục đại học có sự biến chuyển mạnh mẽ, đòi hỏi các trường đại học phải đổi mới quan điểm về phát triển ngành mới và đổi mới, sáng tạo các chương trình giáo dục ngành, nghề cho người học. Trường Đại học công nghiệp Dệt May Hà Nội (HTU) đã nhanh chóng tiếp cận xu hướng này để nâng cao năng lực đào tạo nguồn nhân lực chất lượng cao cho ngành dệt may và xã hội. Những nhà giáo tiên phong xây dựng và giảng dạy ngành mới có vai trò quan trọng trong sự dịch chuyển này.

Tự làm mới mình

Chia sẻ về ngành Thiết kế đồ họa mới được đưa vào tuyển sinh và giảng dạy từ năm học 2024-2025, ThS. Nguyễn Thị Thanh Huệ- Trưởng khoa Thiết kế thời trang cho biết, nhà trường liên tục cập nhật và cải tiến các chương trình đào tạo để phù hợp với nhu cầu thực tiễn của thị trường lao động. Thiết kế chương trình theo hướng tích hợp các học phần mới về mỹ thuật ứng dụng cùng các học phần trải nghiệm thực tế tại các đơn vị doanh nghiệp giúp sinh viên hiểu sâu kiến thức và rèn luyện kỹ năng cần thiết để ứng dụng vào thực tế công việc đáp ứng nhu cầu của ngành dệt may và xã hội.

Trường đã thiết lập mối quan hệ chặt chẽ với các doanh nghiệp trong ngành dệt may và trong năm 2025 sẽ thiết lập với những doanh nghiệp trong lĩnh vực thiết kế đồ họa. Điều này không chỉ giúp cho sinh viên được học hỏi và làm việc trong môi trường thực tế ngay từ khi còn ngồi trên ghế nhà trường mà còn phối hợp với doanh nghiệp tổ chức các hoạt động nghiên cứu, cuộc thi, sự kiện như trình diễn thời trang, giới thiệu sản phẩm của sinh viên…, đồng thời phát triển các chương trình đào tạo phù hợp với nhu cầu của ngành.

Khoa Thiết kế thời trang đã tiến hành khảo sát và nghiên cứu kỹ lưỡng nhu cầu của thị trường lao động, tham vấn ý kiến từ các chuyên gia trong ngành, doanh nghiệp và các cựu sinh viên để hiểu rõ nhu cầu thực tế, từ đó xây dựng chương trình đào tạo phù hợp với yêu cầu thực tiễn đảm bảo sự linh hoạt, cập nhật các kiến thức mới nhất của ngành. Các học phần không chỉ dừng lại ở lý thuyết mà còn lồng ghép nhiều hoạt động thực hành, dự án thực tế, các cuộc thi sáng tạo khuyến khích sinh viên phát triển kỹ năng sáng tạo và tư duy phản biện; phát triển kỹ năng mềm như làm việc nhóm, giao tiếp và tư duy phản biện, nhằm trang bị kiến thức và kỹ năng toàn diện cho sinh viên. Qua đó, sinh viên ra trường có thể tiếp cận ngay với công việc chuyên môn.

Cũng như vậy, TS. Dương Thị Tân – Trưởng khoa Kinh tế chia sẻ, trước sự biến đổi mạnh mẽ của nền kinh tế toàn cầu, đặc biệt là sự phát triển của công nghệ số và chuyển dịch mô hình kinh doanh, nhận thấy Thương mại điện tử và Quản trị kinh doanh là hai ngành có tiềm năng lớn, nhà trường đã quyết định mở ngành Thương mại điện tử vào năm 2023 và ngành Quản trị kinh doanh vào năm 2024, với mục tiêu trang bị cho sinh viên kiến thức chuyên sâu và kỹ năng thực tiễn phù hợp với xu hướng công nghệ hiện đại.

Để đáp ứng yêu cầu này, các chương trình đào tạo tại HTU đã tích hợp sâu các nội dung liên quan đến công nghệ và số hóa. Chẳng hạn, ngành Thương mại điện tử không chỉ đào tạo về kiến thức nền tảng mà còn cập nhật các nội dung liên quan đến phân tích dữ liệu, tối ưu hóa tìm kiếm, quản lý các nền tảng thương mại điện tử, và ứng dụng trí tuệ nhân tạo trong tiếp thị và chăm sóc khách hàng. Sinh viên cũng được hướng dẫn thực hành với các phần mềm và công cụ số, giúp các em làm quen với các nền tảng công nghệ thực tế ngay trong quá trình học. Đối với ngành Quản trị kinh doanh, chương trình đào tạo đã bổ sung các học phần về chuyển đổi số trong quản trị doanh nghiệp, quản lý chuỗi cung ứng số hóa và kỹ năng sử dụng các công cụ công nghệ để ra quyết định quản trị.

Để nâng cao tính thực tiễn, khoa Kinh tế đã triển khai nhiều giải pháp cụ thể nhằm gắn kết giữa lý thuyết và thực hành, bao gồm: hợp tác với các doanh nghiệp và tổ chức đào tạo uy tín để xây dựng chương trình học cập nhật, phù hợp với nhu cầu thị trường; tham gia các sự kiện đào tạo và bồi dưỡng giảng viên do Hiệp hội Thương mại điện tử Việt Nam và Mạng lưới các cơ sở đào tạo thương mại tổ chức, nhằm đảm bảo các giảng viên luôn cập nhật kiến thức mới nhất. Trong hai năm trở lại đây, nhà trường đã cử sinh viên tham gia các cuộc thi về khởi nghiệp và kinh doanh số, tạo điều kiện cho sinh viên tiếp cận các nền tảng số và thực hành kinh doanh thực tế. Nhờ các giải pháp này, sinh viên của HTU không chỉ nắm vững kiến thức lý thuyết mà còn được trau dồi kỹ năng thực tiễn và kinh nghiệm, đặc biệt trong các lĩnh vực ứng dụng công nghệ và chuyển đổi số. Đây là nền tảng vững chắc giúp sinh viên đáp ứng tốt nhu cầu của nhà tuyển dụng trong lĩnh vực Thương mại điện tử và Quản trị kinh doanh, sẵn sàng bước vào thị trường lao động với sự tự tin và lợi thế cạnh tranh cao.

Giảng viên sẵn sàng thích ứng

ThS. Nguyễn Thị Thanh Huệ, Trưởng khoa Thiết kế thời trang chia sẻ: Các giảng viên khoa Thiết kế thời trang đã tiếp cận việc thành lập ngành mới với một tâm thế tích cực và chủ động, nhận thức rõ tầm quan trọng của việc đổi mới giáo dục trong bối cảnh thị trường lao động ngày càng cạnh tranh gay gắt.

“Một trong những thách thức lớn nhất khi đón nhận giảng dạy ngành mới là việc thiếu tài liệu, giáo trình và nguồn lực phù hợp. Điều này đôi khi khiến chúng tôi gặp khó khăn trong việc xây dựng chương trình giảng dạy. Mặt khác, ngành mới thường đòi hỏi những phương pháp giảng dạy sáng tạo và khác biệt. Việc tìm kiếm và áp dụng các phương pháp giảng dạy mới phù hợp với nội dung chương trình không phải là điều dễ dàng. Nhờ sự nỗ lực không ngừng của đội ngũ giảng viên và sự hỗ trợ từ ban lãnh đạo nhà trường, chúng tôi đã từng bước vượt qua những khó khăn và thách thức, hướng tới việc xây dựng một ngành học chất lượng và thu hút được sinh viên. Chúng tôi đều ý thức rằng, để giảng dạy hiệu quả ngành mới cần liên tục học hỏi và cập nhật kiến thức chuyên môn. Điều này tạo động lực để mỗi giảng viên tham gia vào các khóa đào tạo, hội thảo và nghiên cứu liên quan đến ngành học”- ThS. Nguyễn Thị Lê Nga, giảng viên ngành Thiết kế đồ họa bộc bạch.

Cũng tiên phong giảng dạy ngành mới, ThS. Lê Thị Thuận, giảng viên ngành Thương mại điện tử bày tỏ: “Chúng tôi đón nhận cơ hội mới với tinh thần đổi mới, sự nhiệt huyết và trách nhiệm cao. Tuy nhiên, việc tiên phong trong giảng dạy cũng mang đến không ít thách thức, nhất là trong việc cập nhật kiến thức chuyên môn, đổi mới phương pháp giảng dạy và xây dựng tài liệu phù hợp với yêu cầu thực tế. Để vượt qua các khó khăn này, chúng tôi thường xuyên tổ chức các buổi họp trao đổi kinh nghiệm, tìm kiếm nguồn tài liệu chất lượng từ các cơ sở đào tạo uy tín và tham gia các khóa bồi dưỡng chuyên môn về Thương mại điện tử và Quản trị kinh doanh. Ngoài ra, chúng tôi chủ động hợp tác với các doanh nghiệp trong ngành để nắm bắt sát sao nhu cầu thực tế của thị trường lao động, từ đó điều chỉnh nội dung giảng dạy sao cho phù hợp và thực tiễn hơn. Nhờ vậy, sinh viên không chỉ nắm vững kiến thức lý thuyết mà còn có cơ hội phát triển các kỹ năng đáp ứng yêu cầu tuyển dụng ngay sau khi tốt nghiệp”.

Bản thân ThS. Lê Thị Thuận hiện đang theo học Nghiên cứu sinh và chọn Thương mại điện tử làm đề tài luận án với mong muốn đào sâu kiến thức chuyên ngành, đồng thời góp phần xây dựng chương trình giảng dạy và phát triển ngành này tại trường. Tương tự, đối với ngành Quản trị kinh doanh, các giảng viên cũng luôn chủ động nghiên cứu và cập nhật những xu hướng mới, từ quản lý chuỗi cung ứng, quản lý nhân lực số, quản trị quan hệ khách hàng và quản trị đổi mới sáng tạo cho đến các kỹ năng mềm cần thiết trong môi trường kinh doanh hiện đại.

Mỗi giảng viên có một phương pháp riêng khi tiếp cận ngành mới, nhưng đều có tâm thế chung là không chỉ truyền cảm hứng mà còn giúp sinh viên nhận thấy cơ hội nghề nghiệp rộng mở khi theo học các ngành mới, hy vọng sinh viên sẽ có đủ sự tự tin và khả năng thích ứng trong một thị trường lao động không ngừng thay đổi và phát triển như hiện nay.

Cô Thuận bày tỏ: “Giảng dạy ngành mới, chúng tôi mong muốn được tiếp tục cập nhật và nâng cao trình độ lý luận chuyên môn thông qua các khóa đào tạo, hội thảo trong và ngoài nước, đồng thời được hiểu rõ, trải nghiệm thực tiễn doanh nghiệp trong lĩnh vực Thương mại điện tử và Quản trị kinh doanh. Đặc biệt, chúng tôi mong muốn nhà trường tổ chức nhiều sân chơi, cuộc thi chuyên ngành, các hoạt động khuyến khích sáng tạo và khởi nghiệp để sinh viên có môi trường thực hành và thể hiện khả năng của mình. Đây là một trong những yếu tố giúp HTU xây dựng uy tín vững chắc cho ngành mới trong hệ thống giáo dục đại học”.

Hút sinh viên bằng chất lượng

Thiết kế đồ họa là ngành được đào tạo ở nhiều trường đại học lớn, để có chỗ đứng nhất định trong hệ thống, thu hút được sinh viên theo học, HUT đã dựng các chương trình học linh hoạt và tích hợp liên ngành với các lĩnh vực khác như thiết kế mỹ thuật truyền thông đa phương tiện, đồ họa kỹ thuật số. Điều này giúp sinh viên ngành thiết kế đồ họa có cái nhìn rộng mở hơn về ngành, hiểu được cách ứng dụng đồ họa trong các lĩnh vực khác nhau và phát triển khả năng làm việc đa dạng.

“Chúng tôi áp dụng các phương pháp giảng dạy hiện đại, như học tập dựa trên dự án (project-based learning), nhằm tạo ra trải nghiệm học tập phong phú cho sinh viên. Cùng với đó là thiết lập mối quan hệ chặt chẽ với các doanh nghiệp trong ngành để có thêm cơ hội thực tập cho sinh viên và tạo điều kiện việc làm cho các em sau khi tốt nghiệp. Chú trọng tận dụng các kênh truyền thông xã hội để tiếp cận và tương tác với sinh viên, đồng thời cung cấp thông tin hữu ích về ngành học và tổ chức các hoạt động ngoại khóa, câu lạc bộ và sự kiện để sinh viên có cơ hội phát triển kỹ năng mềm, tạo dựng mối quan hệ và khám phá sở thích cá nhân. Bằng cách tập trung vào những yếu tố này, chúng tôi tin rằng sẽ tạo ra một môi trường học tập chất lượng, thu hút được nhiều sinh viên và nâng cao vị thế của khoa trong hệ thống giáo dục đại học”- ThS. Nguyễn Thị Thanh Huệ, Trưởng khoa Thiết kế thời trang nhấn mạnh.

Cũng như vậy, để cạnh tranh với các trường đại học khác có cùng ngành đào tạo và thu hút sinh viên theo học, nhà trường và khoa Kinh tế đã hướng tập trung vào ba yếu tố chính: chất lượng chương trình đào tạo, đội ngũ giảng viên, và trải nghiệm thực tiễn cho sinh viên.

Dương Thị Tân, Trưởng khoa Kinh tế cho biết: “Trước hết, chúng tôi đặc biệt chú trọng vào xây dựng chương trình đào tạo linh hoạt, cập nhật và bám sát yêu cầu thực tiễn. Chương trình được thiết kế không chỉ cung cấp kiến thức nền tảng mà còn nhấn mạnh vào các kỹ năng ứng dụng, đặc biệt là khả năng chuyển đổi số và số hóa trong hoạt động thương mại và quản lý. Trong ngành Thương mại điện tử, sinh viên sẽ được trang bị kỹ năng phân tích dữ liệu, quản lý dự án và triển khai các công cụ công nghệ hiện đại. Tương tự, chương trình Quản trị kinh doanh cũng tích hợp các nội dung số hóa trong quản lý, kỹ năng ra quyết định dựa trên dữ liệu và quản lý chuỗi cung ứng số hóa. Để sinh viên có thể nắm bắt nhanh chóng những thay đổi của thị trường, chương trình đào tạo của chúng tôi sẽ định kỳ cập nhật dựa trên nhu cầu thực tế và góp ý từ các doanh nghiệp”.

Cùng với đó, nhà trường và khoa không ngừng phát triển đội ngũ giảng viên cả về số lượng lẫn chất lượng. Giảng viên được khuyến khích tham gia các chương trình đào tạo nâng cao, giao lưu với các chuyên gia đầu ngành, và tham gia các khóa học thực tế liên quan đến công nghệ và quản lý trong Thương mại điện tử cũng như Quản trị kinh doanh. Ngoài ra, khoa Kinh tế còn dự kiến mời các chuyên gia từ doanh nghiệp tham gia vào các buổi giảng chuyên đề cho từng ngành để giúp sinh viên có cái nhìn sâu sắc và tiếp thu được kinh nghiệm thực tiễn từ các chuyên gia trong lĩnh vực của mình.

Trải nghiệm thực tiễn cho sinh viên cũng là một trong những trọng tâm mà ngành mới hướng đến. Hiện nay, khoa Kinh tế đang phát triển một sàn giao dịch thương mại ảo, giúp sinh viên ngành Thương mại điện tử thực hành các học phần như Digital Marketing và Tác nghiệp Thương mại điện tử. Đối với sinh viên ngành Quản trị kinh doanh, khoa cũng triển khai các dự án thực tế như khởi nghiệp đổi mới sáng tạo, ký thỏa thuận hợp tác với các doanh nghiệp để chuyển giao và tăng trải nghiệm cho sinh viên trong thực hành các phần mềm quản lý nhân sự, quản lý chất lượng, quản lý quan hệ khách hàng và ứng dụng ERP trong quản trị và hoạch định các nguồn lực doanh nghiệp; xây dựng kế hoạch kinh doanh  trong môi trường số. Bên cạnh đó, liên kết với các doanh nghiệp cung cấp nền tảng thương mại điện tử và tổ chức các cuộc thi chuyên ngành nhằm giúp sinh viên rèn luyện kỹ năng và trải nghiệm thực tế ngay từ khi còn ngồi trên ghế nhà trường.